Bach Monnickendam

Verrassende toegift Slag op de Zuiderzee!

29 oktober 2023 - 15.45 uur

Welke muziek klonk er in 1573?

Hoe verbeeldden de Geuzen en de Spanjaarden, ieder van hun kant, de strijd in de Tachtigjarige Oorlog?

Werd er om vrede gebeden, om de overwinning, of om allebei tegelijk? Klonk er gedweep of was er juist compassie? Werd er gerouwd?

Bach Monnickendam in concert

Bach in Monnickendam pakt de handschoen om deze muziek te laten horen. Op 29 oktober is er een Herdenkingsconcert met de Slag op de Zuiderzee als thema.

De thema’s van de strijd krijgen een plek: het water, het gevecht, katholiek versus protestant, Spanje en Nederland en de roep om vrede.

Het orgel van de Grote Kerk stamt voor een belangrijk deel uit de zestiende eeuw. Terwijl Cornelis Dirkzoon, de burgermeester van Monnickendam, de vloot van de watergeuzen aanvoerde in het gevecht met de soldaten van Alva, werd de lucht door dezelfde orgelpijpen geblazen die ook tijdens dit concert zullen klinken. Het programma begint dus met het orgel: Wim Dijkstra speelt Batalha, de nabootsing van de strijd vol met trompetsignalen en oorlogsgeruis. op muziek gezet door Pedro de Araujo.

De vete tussen de Spanjaarden en de watergeuzen was een strijd tussen katholieken en protestanten. De grote, Spaanse, katholieke componist van de zestiende eeuw was Tomás Luis de Victoria. Kamerkoor PA’dam zingt onder leiding van Maria van Nieukerken het Agnus Dei uit zijn Misa O quam gloriosum: Lam van God, dat wegdraagt de zonden der wereld, geef ons de vrede!

Jan Pieterszoon Sweelinck is de beroemdste componist van de Noordelijke Nederlanden. Hij werd geboren in 1561 was het grootste deel van zijn leven organist van de Oude Kerk in Amsterdam. Van zijn hand klinkt de Pavana hispanica, de langzame dans met de Spaanse oorsprong.

Hele andere Spaanse muziek spelen drie blazers van het Nicolaas Consort, de Danza española van Enrique Granados. Deze componist overleed tijdens een andere oorlog op zee. In 1916 werd het schip waarop hij voer van Frankrijk naar New York getorpedeerd door een Duitse onderzeeër. Een sprong in de tijd, maar dat laat zien dat de emotie en de muziek rond geweld en oorlog van alle eeuwen zijn.

Als reactie op die Eerste Wereldoorlog componeerde Ravel zijn Trois Chansons, waarvan PA’dam de tweede zal zingen: Trois beaux oiseaux du paradis. Een meisje zingt over haar geliefde die soldaat is in de oorlog. Zij voelt haar hart verkillen wanneer drie vogels haar zijn dood aankondigen.

Water Music van George Frederic Handel kan vanwege de titel alleen al op dit concert niet ontbreken. Het Nicolaas Consort speelt de verzameling dansen die samen de derde Suite vormen.

Du Friedefürst, Herr Jesu Christ is het protestantse kerklied voor tijden van oorlog: niemand kan ons verlossen van oorlog dan jij, vredevorst. Dietrich Buxtehude schreef een werk voor orkest en drie zangers op de drie coupletten van dit lied. Oorspronkelijk klonk het tijdens zijn zogenaamde Abendmusiken, concerten op de zondagmiddag in het zeventiende-eeuwse Lübeck. Deze zondagmiddag klinkt zijn muziek in Monnickendam.

Het concert wordt afgesloten met een Bachcantate op hetzelfde kerklied: Du Friedefürst, Herr Jesu Christ. De cantate eindigt met een koraal: O God, jij weet welke wreedheden de vijanden in hun woede begaan. Welaan, strekt je hand uit naar een verward, geplaagd land. Die hand kan de macht van de vijanden breken en ons blijvende vrede brengen. Zo verschuiven we binnen het concert de aandacht van de strijd naar de vrede.

Het concert op 29 oktober begint om 15.45 uur met een inleiding op de muziek (zeer aanbevolen). Het concert duurt tot circa 17.10 uur. Locatie: Grote ( of: Sint Nicolaas-) Kerk, de Zarken 2, 1141BL Monnickendam. Gratis parkeren tegenover de toren.

De entree is 15 euro (graag contant te voldoen), voor kinderen en studenten 1 euro.

Informatie: www.BachinMonnickendam.nl of 06-8187 4222.

Locatie:
Grote Kerk Monnickendam

Toegang/Plaatsen:
Entree: € 15,- pp (kinderen en studenten € 1,-)
Max 500 plaatsen (maximale bezetting Grote Kerk)

Geef een reactie